Theo Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện tượng ENSO được dự báo sẽ duy trì trạng thái El Nino yếu từ nay đến khoảng tháng 11/2019 với xác suất khoảng 50 – 55%, nhiệt độ trung bình ở mức xấp xỉ hoặc cao hơn từ 0,5 – 10C so với trung bình nhiều năm (TBNN); Tổng lượng mưa khu vực Nam bộ trong tháng 8, tháng 9 cao hơn TBNN từ 10 – 30%, từ tháng 11 – 12/2019 thấp hơn TBNN từ 10 – 25%. Về Thủy văn, từ cuối tháng 7 – 10/2019 tổng lượng dòng chảy trên các trạm thượng nguồn sông Mê Kông ở mức thấp hơn so với TBNN từ 20 – 30%. Đỉnh lũ năm ở đầu nguồn sông Cửu Long ở mức BĐ1 – BĐ2 thấp hơn đỉnh lũ TBNN từ 0,2 – 0,4m, thời gian xuất hiện định lũ khả năng vào cuối tháng 9 đầu tháng 10/2019. Tuy ít khả năng xuất hiện lũ như hàng năm, nhưng tiềm ẩn nguy cơ cường suất lũ lên nhanh hơn so với bình thường do tác động điều tiết dòng chảy từ thượng nguồn.
Trước tình hình thời tiết và sinh vật gây hại vẫn còn tiềm ẩn nguy cơ tác động lớn đến sản xuất, trồng trọt như: Lũ nhỏ, mưa ít trên toàn khu vực dẫn đến nhiều nguy cơ hạn xâm nhập mặn cao ở mùa khô năm 2019 – 2020 và một số sinh vật gây hại có nguy cơ bùng phát gây ảnh hưởng xấu cho sản xuất lúa Đông Xuân 2019 – 2020 nhất là chuột, sâu năn, rầy nâu, bệnh vàng lùn–lùn xoắn lá,...Ngày 06/9/2019, UBND tỉnh có văn bản số 4787 /UBND-KTTC yêu cầu Sở Nông nghiệp và PTNT, UBND huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan tập trung thực hiện các công việc cần thiết để đảm bảo chỉ đạo sản xuất vụ lúa Đông Xuân 2019 – 2020 đạt thắng lợi, góp phần hoàn thành kế hoạch chỉ tiêu lương thực của tỉnh năm 2020.
Về xác định thời vụ gieo sạ, các địa phương tập trung chỉ đạo, rà soát, thường xuyên theo dõi các dự báo, kiểm tra thực tế để bố trí kế hoạch xuống giống lúa Đông Xuân hợp lý, thích ứng, linh hoạt với diễn biến nguồn nước tại các vùng chủ động được nước, vùng có nguy cơ thiếu nước, vùng có khả năng ảnh hưởng lũ gắn với bản đồ cơ cấu mùa vụ và lịch né rầy của liên tỉnh Tiền Giang, Đồng Tháp. Dự kiến thời vụ xuống giống:
Đợt 1: 18/10/2019 – 25/10/2019 DL, nhằm ngày 20/9 – 27/9/2019 AL (các huyện phía Bắc: vùng gò biên giới khả năng thiếu nước cuối vụ). Dự kiến thu hoạch từ 12/01 – 19/01/2020 DL; Diện tích gieo sạ đợt 1 dự kiến 25.000 ha.
Đợt 2: 18/11/2019 – 30/11/2019 DL, nhằm ngày 22/10 – 05/11/2019 AL (các huyện: vùng đất trung bình, vùng có đê bao). Dự kiến thu hoạch từ 15/02 – 27/02/2020 DL; Diện tích gieo sạ đợt 2 dự kiến 85.000 ha.
Đợt 3: 15/12/2019 – 31/12/2019 DL, nhằm ngày 20/11 – 06/12/2019 AL (các huyện vùng trũng không có đê bao). Dự kiến thu hoạch từ 13/3 – 28/3/2020 DL; Diện tích gieo sạ đợt 3 dự kiến 50.000 ha.
Trên cơ sở lịch gieo sạ này, yêu cầu các địa phương tùy theo điều kiện cụ thể về đất đai, thời tiết, chế độ nước, theo dõi diễn biến rầy nâu vào đèn để xây dựng lịch thời vụ gieo sạ trong khung thời vụ chung của tỉnh. Đối với các huyện phía Bắc cần tập trung đẩy nhanh tiến độ gieo sạ dứt điểm vụ lúa Đông xuân 2019 – 2020 trong tháng 12/2019. Đối với các huyện phía Nam của tỉnh cần chú ý theo dõi những khu vực dễ bị ảnh hưởng của triều cường và xâm nhập mặn nên chuyển sang các cây trồng ngắn ngày và áp dụng các giải pháp tưới tiết kiệm để đảm bảo đủ nước tưới cho cây trồng.
Về cơ cấu giống, ngoài việc ưu tiên sản xuất các giống lúa phù hợp với cơ cấu mùa vụ, thị trường, cần chú ý tới các giống phù hợp với diễn biến nguồn nước, tình hình xâm nhập mặn. Khuyến cáo sử dụng giống xác nhận và giảm lượng giống gieo sạ xuống còn từ 80 – 100 kg/ha. Cần sử dụng các giống lúa ngắn ngày, bố trí nhóm giống cùng thời gian sinh trưởng để thuận tiện việc cung cấp nước tưới, đảm bảo sử dụng nước tiết kiệm và hiệu quả. Chủ yếu là các nhóm giống: nhóm giống lúa thơm và lúa nếp ST 24, RVT, VD 20, Nếp IR 4625, Nếp OM 406,….; nhóm giống lúa cao sản chất lượng cao và thơm nhẹ: OM 4900, OM 7347, Đài thơm 8, Nàng Hoa 9,…; nhóm giống lúa chống chịu hạn, phèn mặn khá – tốt: OM 5451, OM 6976, OM 576,...;
Sở Nông nghiệp và PTNT, Sở Công Thương chỉ đạo đẩy mạnh áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật "3 giảm 3 tăng", "1 phải 5 giảm", quản lý dịch hại tổng hợp (IPM),… Khuyến cáo nông dân ứng dụng kỹ thuật tưới ướt – khô xen kẽ cho lúa và tưới nhỏ giọt, phun mưa cho cây trồng khác,... điều chỉnh việc cấp nước phù hợp khi nguồn nước bị thiếu hụt, bảo đảm hiệu quả sản xuất; vận động doanh nghiệp tham gia đầu tư cánh đồng lớn gắn với bao tiêu sản phẩm nông nghiệp; chỉ đạo đơn vị chức năng thường xuyên kiểm tra sự cố tràn đê do lũ, triều cường và rò rỉ nước mặn tại các cửa cống, hoàn chỉnh hệ thống đê bao dọc theo sông lớn, xây dựng các công trình ngăn mặn tại các điểm trọng yếu của vùng chuyên canh cây lúa, cây ăn trái của tỉnh; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp trên địa bàn tỉnh để phát hiện, ngăn chặn kịp thời hàng kém chất lượng, hàng giả bảo vệ tốt sản xuất, bảo vệ lợi ích người tiêu dùng; chỉ đạo củng cố hệ thống bẫy đèn, theo dõi sát các đợt rầy nâu di trú; lấy mẫu rầy gửi Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam giám định virus.
UBND huyện, thị xã, thành phố khẩn trương chỉ đạo, tuyên truyền vận động nông dân vệ sinh đồng ruộng thật kỹ để hạn chế cỏ dại, lúa chét, chuột, ốc bươu vàng,... cày vùi rơm rạ kết hợp sử dụng các chế phẩm sinh học giúp rơm rạ được phân hủy nhanh, tăng độ phì cho đất, hạn chế ngộ độc hữu cơ, cắt đứt mầm sâu bệnh lây lan sang vụ Đông xuân 2019 – 2020. Theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình khí tượng, thủy văn lũ, triều cường, hạn, xâm nhập mặn tại địa phương và trên website Phòng chống thiên tai của tỉnh (pctt.longan.gov.vn) để chủ động ứng phó với các diễn biến thời tiết bất lợi đối với cây trồng đặc biệt việc liên kết chỉ đạo gieo sạ giữa các huyện ráp ranh giữa 03 tỉnh: Long An, Tiền Giang và Đồng Tháp.
Đồng thời vận động nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên nền đất lúa kém hiệu quả thích hợp với diễn biến nguồn nước và xâm nhập mặn để tăng hiệu quả sử dụng, tăng thu nhập cho bà con nông dân; đối với việc chuyển đổi cây trồng trên đất trồng lúa, các địa phương nghiêm túc thực hiện nội dung Công văn 4664/UBND-KT ngày 01/10/2018 của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện Thông tư số 19/2017/TT-BNNPTNT ngày 09/11/2017 và Nghị Nghị định số 62/2019/NĐ-CP ngày 11/7/2019 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13/4/2015 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa.
Các huyện, thị xã có diện tích lúa Thu Đông 2019, Vụ Mùa 2019 – 2020 đã gieo sạ cần tập trung chỉ đạo quản lý, theo dõi sát tình hình sinh vật gây hại, phát hiện và phòng trừ kịp thời; phối hợp với các đoàn thể vận động nông dân trục vớt lục bình khai thông dòng chảy phục vụ sản xuất./.
TV
