​

Quang cảnh phiên giải trình

Mở đầu phiên, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh – Nguyễn Văn Được quán triệt mục đích, yêu cầu của phiên giải trình. Thời gian qua, công tác xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh tuy được quan tâm thực hiện, nhưng kết quả đạt được vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập, vướng mắc và chưa thật sự bền vững. HĐND tỉnh đã có giám sát và ban hành nghị quyết chuyên đề sau giám sát. Vì vậy, việc tổ chức phiên giải trình sẽ tiếp tục đưa ra các giải pháp, định hướng để triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 66/NQ-HĐND ngày 01/12/2023 của HĐND tỉnh về kết quả giám sát chuyên đề về công tác quy hoạch và hoạt động xử lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh.

Trong đó, ông yêu cầu các đại biểu tập trung đánh giá, làm rõ những tồn tại, hạn chế, vướng mắc và đưa ra giải pháp khả thi đối với 05 vấn đề liên quan đến xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Cụ thể về: quy hoạch và đầu tư khu xử lý rác; công nghệ xử lý rác chất thải rắn; công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức của người dân; công tác thu gom, vận chuyển và phân loại rác thải tại nguồn; vấn đề liên quan đến tài chính cho xử lý rác… Tất cả cùng hướng tới mục tiêu là "giải quyết bài toán về xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh một cách bền vững theo hướng công nghệ cao"; tăng tính chủ động của địa phương, hạn chế phụ thuộc quá lớn vào địa phương khác.

Đại biểu HĐND tỉnh đặt vấn đề về xử lý rác thải

Theo báo cáo của UBND tỉnh, hiện nay, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh dao động khoảng 800 tấn/ngày - 850 tấn/ngày. Hoạt động các nhà máy xử lý rác trên địa bàn tỉnh gồm: Nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa, Nhà máy xử lý rác Vĩnh Hưng, Lò đốt rác huyện Tân Hưng và Lò đốt rác thị xã Kiến Tường là chưa đáp ứng về khả năng xử lý rác thải của tỉnh (chỉ xử lý được khoảng 475 tấn/ngày trên tổng khối lượng phát sinh toàn tỉnh là 800 tấn/ngày) và công nghệ xử lý cũng chưa đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.

Với tinh thần thẳng thắn, trách nhiệm, mang tính xây dựng, tại phiên giải trình, các đại biểu HĐND tỉnh đã đặt ra nhiều vấn đề liên quan đến thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Phó Chủ tịch UBND tỉnh và Giám đốc các sở Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường đã trả lời, giải trình đầy đủ, phân tích sâu, kỹ nguyên nhân chủ quan, khách quan của những hạn chế, vướng mắc.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh – Nguyễn Minh Lâm cho biết, theo quy định của Luật bảo vệ môi trường năm 2020 thì chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân phải được phân loại tại nguồn nên công nghệ xử lý chất thải rắn đề xuất cần gắn với xu hướng gia tăng khả năng tái sử dụng, tái chế chất thải rắn sinh hoạt sau phân loại; tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị từ chất thải phục vụ sản xuất, tiêu dùng hàng ngày cho người dân.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh – Nguyễn Minh Lâm trả lời tại phiên giải trình

Về định hướng quy hoạch các khu xử lý rác tập trung, trước mắt sẽ tiếp tục giữ quy hoạch các địa điểm xử lý chất thải rắn theo Kế hoạch của UBND tỉnh, khi triển khai phải quy hoạch, phải thực hiện theo lộ trình và theo thứ tự ưu tiên như: tập trung chỉ đạo chuyển đổi công nghệ đốt rác thông thường sang đốt rác phát điện tại Nhà máy Tâm Sinh Nghĩa (diện tích 25 ha) công suất 500 tấn/ngày tại xã Tân Đông, huyện Thạnh Hóa; tiếp nhận Nhà máy xử lý rác cạnh Nhà máy Tâm Sinh Nghĩa (diện tích 7,7 ha) công suất từ 200- 500 tấn/ngày để xử lý phần rác còn lại của các huyện;…Những điểm xử lý hiện hữu bằng các lò đốt thông thường vẫn tiếp tục cải tạo sửa chữa để tiếp tục xử lý lượng rác hiện hữu cho đến khi các nhà máy xử lý rác tập trung được hình thành và đi vào hoạt động đảm bảo công suất đốt và xử lý hết lượng rác phát sinh trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra, tỉnh còn có quy hoạch Khu xử lý rác - công ty công nghệ môi trường xanh, với quy mô, diện tích khoảng 200 ha, với công nghệ xử lý rác hiện đại. Tuy nhiên việc triển khai còn gặp khó khăn liên quan đến thủ tục đất đai, dự kiến sẽ khởi động sau năm 2025, sau khi các thủ tục đất đai được xử lý.

Bên cạnh đó, nhằm thu hút nhà đầu tư tham gia vào công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải, rác thải sinh hoạt trên địa bàn, UBND tỉnh luôn tích cực nêu cao trách nhiệm trong việc chỉ đạo, triển khai thực hiện các quy định, chính sách liên quan, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, tăng cường tính minh bạch, tạo dựng lòng tin và uy tín đến các nhà đầu tư tham gia. Đồng thời tích cực kêu gọi xã hội hóa trong công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn, rác thải sinh hoạt góp phần giảm chi từ chi ngân sách nhà nước.

Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh – Nguyễn Văn Được phát biểu kết thúc phiên giải trình

Phát biểu kết thúc phiên giải trình, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh – Nguyễn Văn Được ghi nhận các biện pháp, giải pháp về tháo gỡ, xử lý những tồn tại, hạn chế, vướng mắc trong xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh được các cơ quan liên quan và Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Nguyễn Minh Lâm cam kết tại phiên giải trình.

Thời gian qua, UBND tỉnh và các ngành, địa phương đã bám sát, tuân thủ quan điểm xuyên suốt của lãnh đạo tỉnh về xử lý rác, đó là "phát triển đi cùng với bảo vệ môi trường" "không đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế". Thời gian tới, ông đề nghị UBND tỉnh tổ chức thực hiện và chỉ đạo các ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, hiệu quả các biện pháp, giải pháp, cam kết đã đưa ra. Trong đó, rà soát lại các quy hoạch, kế hoạch, quyết định, quy định có liên quan đến việc triển khai thực hiện công tác quy hoạch và xử lý chất thải rắn, rác thải sinh hoạt để tổ chức đánh giá sơ kết và xem xét điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tế và quy định mới; chú trọng các cơ chế, lộ trình, nguồn lực để đảm bảo cho các quy hoạch, thu hút đầu tư, xử lý chất thải rắn được thực hiện chặt chẽ, đầy đủ, khả thi và hiệu quả.

Đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo ngành Tài nguyên Môi trường phối hợp với ngành Tài chính để chủ động xây dựng dự toán ngân sách, bố trí kinh phí hàng năm từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường đảm bảo thực hiện đúng mục tiêu; dự án triển khai phải đáp ứng nhu cầu và phát huy hiệu quả, phục vụ nhu cầu xử lý rác bền vững cho tỉnh; không để xảy ra tình trạng nợ tiền xử lý rác, không có nguồn chi trả cho các hoạt động bảo vệ môi trường tại các địa phương.

Đặc biệt, ông nhấn mạnh công tác bảo vệ môi trường là trách nghiệm của cả hệ thống chính trị, cùng vào cuộc tăng cường công tác tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức trực quan, sinh động để nâng cao nhận thức và tham gia của người dân trong việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường; nhất là liên quan đến việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, sử dụng trang thiết bị phân loại và đóng tiền sử dụng rác theo quy định./.

Bình An